OPTIMISM (OP) là gì? - Nó sẽ vẫn tồn tại khi ETH 2.0 ra đời?

09 Tháng 06, 2022 16:55

Optimism như một sinh vật ký sinh trên cá thể chủ là Ethereum. Nó ở đó để hỗ trợ và phát triển cùng Ethereum.

OPTIMISM (OP) là gì? - Nó sẽ vẫn tồn tại khi ETH 2.0 ra đời?

Các giải pháp về công nghệ mở rộng cho Ethereum ra đời như những viên thuốc giảm đau tạm thời để chờ đợi một cuộc đại phẫu.

Cuộc đại phẫu mang tên Ethereum 2.0 là để nâng cấp toàn diện về tốc độ xử lý giao dịch cho Ethereum.

Sự chuyển mình từ PoW sang PoS tốn hàng năm nghiên cứu đang từng bước hiện hình. Với thông báo mới nhất là Ethereum sẽ chạy Proof-of-Stake vào mùa thu 2022 với tốc độ xử lý giao dịch cực nhanh.

Nói như vậy không có nghĩa là sau khi Ethereum 2.0 ra đời thì toàn bộ các giải pháp mở rộng cho Ethereum phải đóng cửa hết.

Nó sẽ vẫn ở đó và vận hành song song. Như những tiểu hành tinh vận hành xung quanh một hành tinh lớn.

Trong bài viết hôm nay. Chúng ta sẽ tìm hiểu một trong những giải pháp mở rộng đó. Một giải pháp khá phổ biến và được nhiều dự án tiêu biểu sử dụng để phát triển.

Công nghệ đó là Optimistic Rollups.

Các giải pháp mở rộng trên Ethereum là gì?

Tạm cho dễ hiểu giữa rừng thuật ngữ của việc mở rộng Ethereum thì bạn có thể hình dung như sau.

Muốn mở rộng Ethereum thì có rất nhiều cách.

Cách thứ nhất

Tự bản thân Ethereum mở rộng chính layer 1 của họ qua Sharding (làm lại cơ sở hạ tầng và giúp đường chính có thể đáp ứng nhiều lưu lượng xe nhiều hơn)

Chúng ta cùng tìm hiểu Ethereum 2.0 là gì qua video bên dưới nhé!

Cách thứ nhì

Sẽ có nhiều Layer 2 xây bên trên Layer 1 của Ethereum để hỗ trợ nó mở rộng (được ví đơn giản như các cây cầu vượt, các đường trên không để gánh bớt lưu lượng xe cộ cho đường chính phía dưới)

Ở phương pháp layer 2. Thì có rất nhiều giải pháp công nghệ khác nhau như: Optimistic Rollups, zkRollups, Plasma, State Channels… (nó giống như những phương pháp khác nhau để mở rộng cơ sở hạ tầng cho đường chính, như có thể xây cầu vượt, xây hầm, làm đường trên không, tuyến metro…)

Đích thân Vitalik đã viết một bài viết rất dài để giải thích cách hoạt động của 3 giải pháp trên. Bạn có thể đọc thêm tại đây.

Và những dự án sẽ chọn một trong những giải pháp công nghệ phía trên để phát triển, như dự án Optimism và Arbitrum chọn công nghệ Optimistic Rollups để phát triển, còn Loopring, zkSync… chọn zkRollups.

Ví dụ như vậy thì sẽ dễ hiểu hơn nhiều đúng không nào!

Có nhiều dự án tham gia xây dựng và hỗ trợ Ethereum trong việc mở rộng. Nhưng ngày hôm nay chúng ta sẽ đi sâu vào dự án Optimism nhé.

Optimism là gì?

Optimism được giới thiệu vào tháng 6 năm 2019. Và testnet được phát hành vào tháng 10 năm 2019. Phải đến tháng 1 năm 2021, mạng chính alpha mới ra mắt. Và phải đến tháng 10 năm 2021, Optimism mới ra mắt phiên bản của mạng chính Alpha tương thích với máy ảo Ethereum.

Optimism được thiết kế để bắt chước mã của Ethereum nhiều nhất có thể. Chẳng hạn, nó sử dụng cùng một máy ảo như Ethereum. Và tính phí gas theo cùng một cách.

Bởi vì Ethereum và Optimism rất giống nhau. Bạn có thể gửi bất kỳ tài sản ERC-20 nào giữa hai mạng.

Optimism có thể hỗ trợ tất cả Dapp của Ethereum. Nó thực hiện điều này bằng cách chạy tính toán ngoài chuỗi cần thiết. Do đó tăng tốc độ và giảm chi phí.

Tuy nhiên, thông tin giao dịch vẫn được ghi lại trên chuỗi khối Ethereum. Nên vẫn thừa hưởng sự bảo mật giống với blockchain Ethereum. Đây là một trong những ưu điểm của Optimism.

Cách hoạt động của Optimism (OP)

Bằng cách giúp Ethereum chạy các tính toán ngoài chuỗi. Thử nghiệm đã cho thấy rằng. Optimism có thể giảm phí hiện tại của Ethereum xuống 100 lần hoặc hơn.

Nó sử dụng một kỹ thuật được gọi là Optimistic Rollups. Theo đó nhiều giao dịch được 'cuộn lại' thành một giao dịch, được giải quyết trên một chuỗi khối khác. Với các biên lai được cung cấp trở lại blockchain Ethereum.

Giống như trong công ty bạn. Có 10 người, mà ai cũng muốn uống cà phê. Nếu mỗi người tự đặt shipper cho đơn hàng của họ. Thì mỗi ly nước sẽ bị tính phí cao.

Nhưng 10 người dồn lại thành một đơn hàng. Và đặt 1 shipper cho 10 ly nước. Thì phí ship được chia đều ra cho 10 người. Tiện và rẻ hơn nhiều đúng không nào.

Nhưng vấn đề là người đại diện tổng hợp đơn hàng sẽ nhận hết 10 đơn ấy, mà không có xác nhận chắc chắn rằng có ai gian lận. Đặt cà phê mà không có trả tiền.

Thế nên người ta mới gọi giải pháp này có tên là cuộn lên một cách lạc quan. Vì mặc định tin rằng mọi người đều trung thực.

Đôi khi chúng ta cũng nên lạc quan và có niềm tin vào cuộc sống, nhỉ!

Để tránh tình trạng gian lận. Những những người khác trong nhóm có quyền kiểm tra. Và nếu họ thấy có gì đó sai sai ở đây. Và chứng minh được thì người đại diện tổng hợp đơn hàng sẽ hủy đơn đó, kèm theo một mức phạt.

Khi bạn đã gửi tiền vào Optimism. Bạn có thể sử dụng chúng trong các dApps được hỗ trợ. Ví dụ, Uniswap cho phép bạn giao dịch thông qua Optimism để tiết kiệm phí. Tất cả những gì bạn phải làm là chọn Optimism từ menu của các mạng, sau đó, bạn có thể giao dịch như bình thường.

blockchain optimism trên uniswap

Optimistic Rollups là gì?

Giống như hầu hết các giải pháp layer 2. Số tiền được giao dịch trên Optimistic Rollups được lưu trữ trong một hợp đồng thông minh trên Ethereum.

Các khối mới trên blockchain của Optimism được tạo ra bởi một thứ gọi là trình sắp xếp thứ tự (sequencer).

Sản xuất khối trên Optimism

Trình sắp xếp thứ tự không có mempool. Và các giao dịch được chấp nhận hoặc từ chối ngay lập tức theo thứ tự chúng được nhận. Và các giao dịch này được đóng thành các block chờ xử lý.

Các block đang chờ xử lý này được gửi định kỳ theo lô lớn tới Ethereum để hoàn thiện.

Quy trình theo lô này làm giảm đáng kể phí giao dịch tổng thể. Bằng cách dàn trải chi phí cố định cho tất cả các giao dịch trong một lô nhất định.

Sequencer cũng áp dụng một số kỹ thuật nén cơ bản để giảm thiểu lượng dữ liệu được xuất bản lên Ethereum.

Chứng minh các khối đó có bị lỗi hay không

Vì Optimistic Rollups mặc định rằng tất cả giao dịch được gửi lên đều hợp lệ. Điều này giúp tiết kiệm thời gian. Vì các giao dịch riêng lẻ không cần phải gửi bằng chứng trực tiếp về tính hợp lệ của chúng.

Người xác thực có 7 ngày để truy vấn toàn bộ bản tổng hợp nếu họ tin rằng nó chứa dữ liệu gian lận.

Đó cũng là nhược điểm của Optimism khi tốn đến 7 ngày mới rút tiền được từ Optimism về lại Ethereum.

Sau 7 ngày mà không có ai đưa ra bất kỳ bằng chứng nào về những giao dịch đó là vi phạm thì nó được Ethereum chấp nhận. Những giao dịch đó một cách an toàn và thêm vào blockchain Ethereum.

Còn nếu bị người xác nhận chứng minh, là các giao dịch đó có vi phạm. Thì Sequencer sẽ xoá những giao dịch đó. Và đợi những giao dịch tiếp theo.

Optimistic Rollups có thể đạt được tốc độ giao dịch 2.000-3000 mỗi giây.

Token OP

Để tri ân những người dùng đầu. Optimism đã thông báo ra mắt token OP và airdrop token này cho những người dùng đầu tiên.

Tổng nguồn cung token là 4,294,967,296 OP. Nhưng chỉ 225,485,783 OP sẽ được phát hành ban đầu.

Có tổng cộng 248.699 địa chỉ đủ điều kiện. Để yêu cầu token OP trong đợt airdrop đầu tiên này.

Phân phổ airdrop đợt 1:

Người dùng Optimism trước ngày 23 tháng 6 năm 2021: nhận 776,86 OP mỗi ví.
Người dùng Optimism tích cực, lập lại nhiều lần: nhận 1.692,49 OP mỗi ví.
Người dùng bỏ phiếu DAO: nhận 271,83 OP mỗi ví.
Multisig Signers: nhận 1.190,26 Op mỗi ví.
Các nhà tài trợ Gitcoin (trên L1): nhận 555,92 OP mỗi ví.
Địa chỉ được bắc cầu với một chuỗi khác. Nhưng vẫn thực hiện giao dịch trên Ethereum mỗi tháng sau khi họ bắc cầu, và giao dịch với tốc độ trung bình ít nhất 2 mỗi tuần kể từ đó: nhận 409.42 OP mỗi ví.

op coin airdrop

Điều kiện airdrop op coin

Nếu bạn đáp ứng càng nhiều tiêu chí kể trên. Thì phần thưởng nhận được càng lớn.

Hiện tại dự án vẫn đang trong giai đoạn phát triển. Và đội ngũ của họ vẫn duy trì mức độ kiểm soát khá cao đối với Optimism.

optimism roadmap

Theo roadmap thì đến năm 2023. Trình thêm khối mới cho blockchain Optimism mới thật sự phi tập trung.

Tuy nhiên, vào tháng 4/2022. Họ đã giới thiệu một DAO. Được gọi là Optimism Collective. Giúp quản trị giao thức qua đồng token OP. Phần nào giúp mạng phi tập trung hơn trong tương lai.

Introducing the Optimism Collective: pic.twitter.com/PbQyBU1J6l
— Optimism (✨🔴_🔴✨) (@optimismPBC) April 26, 2022

Tháng 3/2022 Optimism đã công bố kết thúc vòng gọi vốn Series B 150 triệu đô với định giá 1.65 tỉ đô. Lần gọi vốn lần này được dẫn đầu bởi 2 quỹ đầu tư là a16z và Paradigm. Trước đó, vòng Series A gọi 25 triệu đô cũng được dẫn đầu bởi a16z.

Optimism không phải là giải pháp mở rộng duy nhất

Sau sự kiện mạng lưới testnet Ropsten proof-of-work của Ethereum đã hợp nhất (the merge) với Beacon Chain proof-of-stake thành công vào ngày 9/6/2022.

Thì một cuộc cách mạng mới sắp diễn ra khi mà bản thân Ethereum đã quá nhanh và nguy hiểm. Vì trên lý thuyết nếu Ethereum áp dụng công nghệ Sharding thành công.Tốc độ giao dịch có thể lên đến 100k tps trên giây.

Optimistic Rollups là một giải pháp cho ngày hôm nay. Vì nó mang tính cấp thiết để giúp Ethereum phát triển trong ngắn và trung hạn. Chúng hoạt động với một phần của ETH 1.0. Nhưng về dài hạn thì chúng ta vẫn rất khó nói.

Ngoài ra còn có những đối thủ đáng gờm khác. Như Arbitrum. Họ sử dụng giải pháp tương tự như Optimism với một vài tinh chỉnh nhỏ về cách xác thực giao dịch.