NEAR PROTOCOL - Mang blockchain đến GẦN với mọi người hơn

Nếu như Ethereum là quốc gia đầu tiên khai hoang ra vùng đất mới. Từ đó cho phép hàng ngàn các dự án, công ty xây dựng bên trên. Và sau đó là hàng loạt các quốc gia khác nổi lên với những lợi thế cạnh tranh riêng của mình. 

Near Protocol là gì?

Near là một quốc gia mới nổi trong năm 2021. Với công nghệ xây dựng cơ sở hạ tầng hiện đại, nhằm khắc phục những điểm yếu mà quốc gia Ethereum đang gặp phải. Như tắt đường, phí sinh hoạt cao, chật chội do có quá nhiều người cùng chen chút sử dụng.

Ở bài viết này, chúng ta sẽ sử dụng hình ảnh các quốc gia và các công ty. Để đại diện cho những nền tảng blockchain và các dApps chạy trên chúng. Qua đó bạn có thể hiểu được bức tranh tổng thể một cách nhanh và dễ nhất. 

Sharding trên Near Protocol là gì?

Thay vì xây một con đường cao tốc cho mọi loại phương tiện cùng chạy. Thì Near nhân bản nó ra nhiều con đường khác nhau. Giờ đây không chỉ có một con đường. Mà nó còn có cả trăm con đường cao tốc như thế, giúp việc lưu thông nhanh và rẻ hơn rất nhiều.

Near tuyên bố có thể xử lý lên đến 100.000 giao dịch trên giây và là một trong những nền tảng nhanh nhất hiện tại. Chúng ta có thể nghe nói tới Solana đã từng xử lý tối đa lên tới 400.000 giao dịch trên giây. Nhưng nó chỉ chạy được trong một thời gian ngắn rồi bị sập do phần cứng chịu không nổi. 

Để cho bạn cảm nhận về những cải tiến mà Near cung cấp. Mỗi phân đoạn trên blockchhain Near có thể xử lý nhiều giao dịch hơn gấp 10 lần so với Ethereum. Chuỗi khối Near cuối cùng sẽ có hơn 100 phân đoạn. Điều này có nghĩa là Near sẽ có thể xử lý nhiều giao dịch hơn 1000 lần mỗi giây so với Ethereum ở thời điểm hiện tại. 

100.000 giao dịch trên giây cũng là con số mục tiêu. Mà ở lần nâng cấp tiếp theo Ethereum mong muốn đạt được để giảm phí gas xuống đáng kể. 

Sharding cũng là công nghệ mà Ethereum đang muốn nâng cấp cho quốc gia của họ. Bằng cách nhân bản con đường chính ra nhiều lần. Làm tăng diện tích mặt đường cho nhiều xe chạy hơn. Nhưng tham vọng đó của Ethereum cứ bị trì hoãn và gián đoạn từ năm này qua năm khác. 

Đó là một cuộc di dân đau đớn và đầy mất má. Tại sao nó đau đớn và mất mát, vì trong quá trình chuyển mình đó. Có rất nhiều các quốc gia khác trổi lên và chiếm lấy thị phần của Ethereum. 

Chúng ta có thể ví von cuộc đại di dân từ Ethereum từ Proof-of-Work sang Proof-of-Stake. Giống như việc Môi-se dẫn theo hàng trăm nghìn người Do Thái rời bỏ xứ Ai Cập nô lệ băng qua miền sa mạc xa xôi và đầy chông gai để đi về miền đất hứa mà Chúa đã chọn… 

Không giống như quốc gia Solana. Họ không cần đến giải pháp Sharding và lớp mở rộng tầng 2. Solana dựa vào phần cứng máy tính mạnh mẽ và Proof-of-History để thúc đẩy việc nâng cao tốc độ giao dịch. Vì họ tin rằng theo định luật Moore, sức mạnh máy tính sẽ càng ngày càng mạnh và giá phần cứng sẽ càng rẻ hơn theo thời gian. 

Near và Ethereum cùng một vài dự án khác thì nghĩ rằng. Sharding mới là giải pháp tối ưu để mở rộng tốc độ giao dịch mà không làm ảnh hưởng đến độ phi tập trung của mạng lưới. 

Quốc gia nào cũng có ngôn ngữ riêng của họ. Nhưng sẽ có những ngôn ngữ này sẽ phổ biến hơn những ngôn ngữ kia. Như tiếng Anh là ngôn ngữ phổ biến nhất hiện nay. Ở trong thế giới crypto cũng vậy. 

Ethereum sử dụng ngôn ngữ lập trình Solidity. Có nghĩa là nếu bạn muốn trở thành công dân và sống trong quốc gia Ethereum thì bạn phải học và giao tiếp bằng ngôn ngữ này. Đây cũng là ngôn ngữ hiện đang phổ biến nhất trong thế giới crypto.

Near hiện đang sử dụng ngôn ngữ Rust cho quốc gia của mình. Ngôn ngữ này khá mới và cần có nhiều người học và giao tiếp để chuyển vào sinh sống và xây dựng hệ sinh thái bên trong quốc gia Near.

Do đó, Near Protocol hiện có số lượng dApps khá khiêm tốn. Bởi vì để xây dựng dApp trên Near thì các lập trình viên cần phải học và viết lại các hợp đồng thông minh từ đầu với ngôn ngữ Rust. Không đơn giản như việc bê y nguyên các dApps từ Ethereum qua được.

Chính sách thông minh của Near đặt ra là. Giờ làm sao chúng ta có thể thu hút công dân và nguồn tiền từ các quốc gia đông đúc và giàu có như Ethereum chuyển qua Near để sinh sống?. 

Bạn có thể tưởng tượng Near là một quốc gia. Giờ đây Near quy hoạch thêm những thành phố tự trị bên trong. Những thành phố đó có tên là Aurora và Octopus Network.

Giờ đây các lập trình viên có 3 lựa chọn. Để xây dựng các công ty (dApps) trong quốc gia Near (Near Protocol, Aurora và Octopus Network). Mỗi vị trí khác nhau sẽ có những đặc quyền và thu hút những loại công ty khác nhau. 

Aurora

Aurora như một thành phố tự trị bên trong quốc gia Near. 

Aurora là một phiên bản y chang như Ethereum. Từ ngôn ngữ đến văn hoá. Nên người dân từ Ethereum có thể chuyển tới thành phố Aurora xây dựng công ty (dApps) với rất ít rào cản về mặt ngôn ngữ và văn hoá. 

Đồng thời chi phí sinh hoạt ở Aurora cũng rất thấp. Thấp hơn rất nhiều nếu so với chi phí sinh hoạt ở Ethereum. 

Với chi phí xây dựng cực kỳ thấp. Cùng với sự tương thích với Ethereum. Giờ đây, bạn có thể copy hầu hết các dApps đang có mặt trên Ethereum và đưa vào Aurora. 

Tổng số tiền khoá trên Near Protocol - Nguồn: Defillama

Tổng số tiền khoá trên Aurora hơn gấp nhiều lần trên Near - Nguồn: Defillama

Phí trên Aurora thấp hơn 1000 lần so với phí trên Ethereum. Đồng thời các ứng dụng chạy trong Aurora có thể dễ dàng tương tác với các ứng dụng khác trong NEAR.

Thay vì phải học một ngôn ngữ mới với sự e dè từ mọi người và phải mất một thời gian tương tối để mọi người chuyển đến quốc gia Near sinh sống. Họ chọn chính sách này để nhằm thu hút nguồn lực từ con người đến dòng tiền từ Ethereum chảy vào quốc gia Near qua thành phố Aurora. 

Để việc giao thương giữa hai quốc gia Near và Ethereum diễn ra mượt mà thì chúng ta sẽ cần một cây cầu nối hai quốc gia lại với nhau.

Rainbow Bridge

Nhờ cây cầu này. Mà các token được ví như những chiếc xe được chạy một cách liền mạch từ Ethereum qua Near và ngược lại. 

Các token ERC-20 chạy từ Ethereum qua Near với cơ chế khóa và đúc đồng. 

Ví dụ bạn muốn chuyển 10 DAI từ Ethereum qua Near thì bên Ethereum sẽ khoá 10 DAI bạn lại và báo hiệu cho Near in ra 10 DAI tương ứng được phép chạy trên Near. 

Bạn có thể tìm hiểu thêm cách các cây cầu hoạt động giữa các quốc gia blockchain tại đây. 

Nhưng như thế có vẻ chưa đủ thu hút lượng người mới vào với Near. Họ đã quy hoạch thêm một thành phố khác có tên là Octopus Network 

Octopus Network

Nếu bạn có biết qua quốc gia Polkadot rồi. Thì Octopus Network hoạt động với nguyên lý tương tự như vậy. 

Trong quốc gia sẽ có nhiều loại hình kinh doanh khác nhau như tài chính, nghệ thuật, giải trí… tượng trưng cho DeFi, NFTs, Game…

Mỗi loại hình kinh doanh sẽ cần cơ sở hạ tầng khác nhau để hoạt động. Nhằm tối ưu hoá công suất. 

Lấy ví dụ, một khu công nghiệp thì cần quy hoạch đường xá rộng rãi. Gần các cửa khẩu để dễ xuất nhập hàng.

Một khu nghỉ dưỡng cần gần biển hoặc núi hoặc nơi nào đó có khung cảnh đẹp…

Các dApps cũng vậy.Họ cần tối ưu cơ sở hạ tầng theo nhu cầu của họ vì hiện tại trên Ethereum. Mọi dApps đều phải xài chung một cơ sở hạ tầng giống nhau.

Octopus Network khá giống với Polkadot ở phần điều chỉnh và tối ưu lại cơ sở hạ tầng. Nhưng chi phí thì rẻ hơn nhiều. 

Polkadot như một quốc gia có 100 thành phố tự trị bên trong. Đó là 100 lô đất trống cho các công ty thoải mái “custom” theo ý của họ để phù hợp nhất với lĩnh vực mà họ phát triển cùng với sự tương tác vượt trội giữa các lô đất đó lại với nhau. 

Nhưng để trúng thầu thời hạn 2 năm cho thuê một lô đất ở Polkadot không hề dễ. Bạn phải đấu thầu công khai với những người khác và khi số tiền bạn đấu thầu cao hơn thì bạn sẽ thắng (số tiền đấu thầu sẽ bị khoá và trả lại sau khi kết thúc hợp đồng 2 năm).

Với lợi thế của Octopus Network là không cần đấu thầu và giá cả phải chăng khi thuê hợp đồng xây dựng. Họ cũng không giới hạn số lượng 100 lô đất như trên Polkadot. 

Tuy nhiên ở thời điểm hiện tại. Sự quan tâm tổng thể của thị trường dành cho Octopus Network còn khá khiêm tốn. Bởi cơ sở hạ tầng của Octopus Network còn chưa hoàn thiện. Các appchain chỉ mới mainnet được một thời gian ngắn. Cần thêm thời gian để củng cố cơ sở hạ tầng phục vụ người dùng và developer trong năm 2022.

Do hai thành phố tự trị Aurora và Octopus Network nằm trong quốc gia Near. Nên những dApps xây dựng trong 2 thành phố này. Cũng dễ dàng kết giao tiếp liền mạch với hệ sinh thái dApps của Near. 

Hệ sinh thái Near Protocol - Nguồn Near.org

Kết luận 

Với những nhà sáng lập tài năng. Alexander Skidanov và Ilya Polosukhin đã phát triển đội ngũ của Near lên đến hàng trăm người. Bao gồm các nhà phát triển từ Facebook, Google và Niantic, cũng như nhiều người giành huy chương và lọt vào vòng chung kết của các cuộc thi lập trình thể thao quốc tế. Hai thành viên trong nhóm đã hai lần giành chức vô địch thế giới về lập trình (có chín người như vậy trên thế giới). Hầu hết các thành viên trong nhóm đều đến từ Liên bang Nga và các nước thuộc Liên Xô cũ.

Sự phát triển của Near hiện tại là thành quả của những ngày tháng âm thầm xây dựng trong lúc thị trường đi xuống vào những năm 2018 2019. Với dòng vốn đầu tiên từ các nhà đầu tư tổ chức.

Trước sự cạnh tranh từ các nền tảng khác. Near cũng đưa ra gói khuyến khích 800 triệu đô nhằm hỗ trợ toàn diện cho hệ sinh thái trên Near trong nhiều năm tiếp theo. Và đương nhiên phần lớn của số tiền trên vẫn tập trung chủ đạo vào mảng DeFi. 

Bài viết liên quan:

SOLANA - Blockchain chạy với tốc độ ánh sáng

ETHEREUM 2.0 - Hành trình trở thành siêu máy tính cho thế giới

POLKADOT - Kết nối những dấu “chấm“ blockchain riêng biệt thành một hệ sinh thái khổng lồ

BINANCE SMART CHAIN - Sức mạnh đến từ sự tập trung hay sự đổi mới công nghệ?