Làm Thế Nào Để Không Bị Lừa Trong Thị Trường Tiền Điện Tử

Không thể phủ nhận sự phát triển của không gian blockchain và tiền điện tử đang trở nên rất thú vị. Đổi mới công nghệ và mô hình giao dịch mới với nhịp độ nhanh thu hút một lượng lớn những người tham dự, những tiện ích mà tiền điện tử mang lại kéo theo sau nó không thiếu những vấn đề mà nổi bật ở đây là những phi vụ lừa đảo người dùng, nhà đầu tư hay bất cứ ai thiếu cảnh giác khi tham gia vào thị trường này.

Theo một báo cáo từ Xangle.io thì kể từ năm 2012 đến nay đã có hơn 16 tỷ USD bị đánh cắp từ các nhà đầu tư trên thị trường tiền điện tử. Một con số khổng lồ đúng không nào, thực sự mình không nghĩ là con số lại lớn đến như vậy.

Bạn có thể đọc báo cáo của họ ở đây : Crypto Investor Scam Report.

16 tỷ USD bị mất rõ ràng có tác động cực kỳ tiêu cực không chỉ đối với những người bị lừa, mà nó làm hoen ố danh tiếng của các dự án đáng tin cậy và có thể làm trì trệ toàn bộ ngành công nghiệp mới nổi này. Một số trò gian lận nhìn rất đơn giản và rõ ràng, nhưng có những trò gian lận khác phức tạp hơn và đôi khi rất khó tránh. 

Tuy nhiên, với những biện pháp kiểm tra cơ bản và đúng đắn chúng ta có thể dễ dàng nhận ra những trò gian lận đó, không phải là tất cả nhưng sẽ loại bỏ phần lớn.

Bài viết này sẽ đưa ra những cách đơn giản đó để bạn có thể áp dụng vào thực tế như thế nào.

Lừa đảo trong đầu tư là gì?

Đúng vậy, đầu tiên bạn phải hiểu một chút về khái niệm cơ bản này. 

Lừa đảo đầu tư là khi ai đó cung cấp cho bạn một cơ hội giả mạo - nhưng thường là nó rất thuyết phục - để kiếm lợi nhuận sau khi bạn đã giao cho họ một khoản tiền.

Có 3 dạng lừa đảo đầu tư thường gặp nhất: 

1. Khoản đầu tư hoàn toàn hư cấu, nó không có thật.
2. Khoản đầu tư có tồn tại nhưng kẻ lừa đảo lấy tiền của bạn thay vì đưa cơ hội đó cho bạn.
3. ​Kẻ lừa đảo giả vờ rằng họ đang đại diện cho một nhóm đầu tư hợp pháp và đáng tin cậy, nhưng họ đang nói dối bạn.

Ở trong thị trường tiền điện tử, câu chuyện cũng không khác quá nhiều. Nhìn lại vào lịch sử và chúng ta sẽ thấy. 

Vụ lừa đảo đầu tiên trong thị trường tiền điện tử là vào năm 2012, đây là chương trình đầu tư do Trenton Shavers điều hành, hứa hẹn mang lại lợi nhuận cao cho các nhà đầu tư và cuối cùng đã lừa đảo 97 triệu USD của nhà đầu tư.

Tiết sau đó là OneCoin, dự án dựa vào những lời hứa lớn và những bài thuyết trình hào nhoáng để quảng bá mã thông báo của họ, nhưng không có bản chất nào - thậm chí không phải là một chuỗi khối - tồn tại bên trong đó. OneCoin đã thu về 4,4 tỷ USD tiền của nhà đầu tư, và sau khi bị phanh phui một người sáng lập đã bị bắt, người còn lại đã biến mất.

BitConnect, một dự án mà chắc hẳn không ít người việt mình bị lừa bởi nó, về cơ bản đó là một chương trình đầu tư hứa hẹn mang lại lợi nhuận cao - lên đến 1% mỗi ngày - cho các nhà đầu tư đã mua vào ở các gói lợi nhuận khác nhau. Áp lực pháp lý cuối cùng đã khiến người sáng lập John Bigatton phải đóng cửa BitConnect, nhưng không phải trước khi anh ta lừa các nhà đầu tư 2,5 tỷ USD.

PlusToken là một dự án đầu tư của Trung Quốc, cũng với lời hứa hẹn đem lại lợi nhuận cao cho các nhà đầu tư. Nó đã thu hút được sự theo dõi của hơn 2 triệu nhà đầu tư, tăng mức định giá lên 17 tỷ USD trước khi những người sáng lập đăng dòng chữ "Sorry we have run" trên sổ cái và biến mất.

Đây chỉ là một vài trong số 136 dự án tiền điện tử đã lừa các nhà đầu tư 16 tỷ USD, theo báo cáo mình để ở trên. Trong 136 dự án được đưa ra trong báo cáo, chỉ có 71 dự án bị buộc tội hình sự, 15 dự án có các thành viên trong nhóm bị kết án vì tội lừa đảo, rửa tiền hoặc các tội danh khác. Phần còn lại của các dự án tiền điện tử trong danh sách không có biện pháp nào để chống lại.

Không đâu xa, ngay trong cộng đồng Thuancapital mình cũng đã nhận được khá nhiều tin nhắn về vấn đề các bạn ấy dính phải lừa đảo ngay khi mới tham gia thị trường tiền điện tử. Đúng vậy, ngay khi mới tham gia vào thị trường tiền điện tử. 

Những câu chuyện phổ biến

Chúng ta hãy nhìn lại đôi chút về cuộc sống, sự dối trá là điều bạn rất dễ thấy. Dối trá có thể khiến cuộc sống trở nên dễ dàng hơn: Công việc suôn sẻ hơn khi dối trá với khách hàng, đồng nghiệp và sếp. Gia đình êm ấm hơn khi dối trá với vợ con. Nhưng khi kỹ năng dối trá đạt đến tầm chuyên nghiệp, vâng, sự chuyên nghiệp có nghĩa là bạn đã thuần thục tất cả kỹ năng cũng như có nhiều năm kinh nghiệm trong vấn đề bạn đang làm. Bạn sẽ làm gì tiếp theo nếu bạn ở trong trường hợp mình kể ở trên?, đặt chân vào thế giới lừa đảo chuyên nghiệp hay sống một cuộc đời bình thường?

Tại sao mình lại muốn kể điều trên cho các bạn, đặc biệt là những bạn mới tham gia thị trường, bởi vì khi bạn đối diện với một sự lừa đảo nào đó trong thị trường tiền điện tử đồng nghĩa với việc bạn đang đối diện với một hay một nhóm lừa đảo chuyên nghiệp và nếu bạn không đủ sự cảnh giác cũng như kiến thức nhận diện nó thì khả năng cao bạn sẽ dính bẫy. Sự hối tiếc sẽ đến ngay sau đó và mình chắc chắn bạn sẽ không thích cảm giác đó đâu. Vì vậy, ở bên dưới mình sẽ đưa ra một vài câu chuyện phổ biến để bạn có thể dễ dàng nhận diện mánh khóe đó.

Theo tổng kết của mình, chúng ta dễ dàng bị lừa bởi 3 yếu tố chính sau: 

1. Lòng tham
2. Sự tin tưởng
3. ​Thiếu cảnh giác

Yếu tố chính cơ bản chỉ có vậy, theo cách nghĩ của mình: chúng ta thường bị lừa bởi chính chúng ta. Nghệ thuật lừa đảo đó chính là làm cho bạn tin rằng quyết định của bạn là chính xác mà thực tế lại không phải. 

Hãy đi vào những ví dụ thực tế ở trên chính kênh Thuancapital nhé.

1. Bị lừa tặng quà trên mạng xã hội

Đây là một thủ thuật lừa đảo rất phổ biến. Hãy xem ảnh bên dưới:

Ở đây, HỌ (những nhóm lừa đảo) sử dụng chủ yếu “Lòng tin tưởng” của bạn cộng thêm một chút “Lòng tham” và “Sự thiếu cảnh giác” để xây dựng lên chiến thuật này. Nó đơn giản và dễ bị nhận diện bởi tính đơn giản đó nhưng nó lại dễ truyền bá trên mạng xã hội với số lượng lớn thành ra chỉ một số rất nhỏ mắc bẫy cũng đủ rồi. 

Rất tiếc là cộng đồng Thuancapital cũng đã có một vài bạn bị mắc phải dạng lừa đảo này. 

Mẹo đơn giản để loại bỏ kiểu lừa đảo này đó là hãy ghi nhớ câu nói: Không ai cho tiền bạn miễn phí cả.

2. Bị lừa đảo bởi nick mạo danh

Đây là dạng lừa đảo phổ biến tiếp theo mà bạn có thể gặp. Nó như thế này,

Ở đây, HỌ (những nhóm lừa đảo) sử dụng chủ yếu “Lòng tin tưởng” cộng thêm một chút “Sự thiếu cảnh giác” để lôi kéo bạn vào tròng của họ. 

Đây là chiến lược rất phổ biến được sử dụng ở cộng đồng crypto Việt Nam. Thuancapital cũng không thể tránh khỏi việc giả mạo này. 

Các bạn hãy chú ý kiểm tra kỹ càng thông tin của người mình đang nói chuyện để tránh xảy ra vụ việc gì đáng tiếc. 

3. Bị lừa đảo kêu gọi đầu tư

Đây là dạng lừa đảo có nhiều biến thể nhất và được sử dụng nhiều nhất ở trong thị trường tiền điện tử. Trường hợp nói về cách lừa đảo này thì có rất nhiều, và kênh Thuancapital cũng đã bị một biến thể của nó tấn công “Mạo danh lừa đảo đầu tư”, bạn hãy xem hình bên dưới: 

Ở đây, HỌ (những nhóm lừa đảo) sử dụng chủ yếu “Lòng tham” cộng thêm một chút “Sự tin tưởng” để xây dựng lên chiến thuật này.

Làm thế nào để tránh mắc bẫy của dạng lừa đảo này, rất đơn giản, bạn hãy chú ý kiểm tra kỹ càng thông tin của người mình đang nói chuyện bởi vì những KOL nổi tiếng trong thị trường tiền điện tử sẽ không bỗng nhiên nhắn tin cho bạn làm gì cả. Hãy chú ý điểm này nhé.

Hình thức lừa đảo khác 

Có rất nhiều bạn suy nghĩ một cách lạc quan rằng chỉ có các sàn giao dịch, những dự án với khối tài sản khổng lồ mới có thể trở thành “khách hàng tiềm năng” của những những kẻ lừa đảo tiền điện tử. Nói thật ra thì đây là một suy nghĩ hoàn toàn sai lầm! bạn nên biết rằng một bộ phận lớn các nhà đầu tư mới “chân ướt chân ráo” bước vào thị trường, hoặc chưa có nhiều kiến thức đầu tư, thiếu kiên nhẫn và muốn mau chóng kiếm lời mới chính là con mồi béo bở mà những kẻ lừa đảo nhắm vào (đặc biệt ở thị trường việt nam). Chúng thường lợi dụng những điểm yếu này của các bạn, cùng tâm lý sợ bỏ lỡ cơ hội mà đa số mọi người đều rất dễ mắc phải để thực hiện các phi vụ lừa đảo, sau đó rút đi cùng với số tiền lừa đảo được. 

Mình biết không ít bạn trong cộng đồng Thuancapital cũng như trong các cộng đồng tiền điện tử khác bị lừa đảo dưới nhiều hình thức cũng như phương cách ngày càng đa dạng hơn. 

Bên dưới là một số hình thức lừa đảo phổ biến khác mà bạn nên biết: 

1. Mô hình Ponzi (Cũ nhưng luôn hiệu quả)

Bạn có thể đọc giới thiệu chi tiết về nó ở đây: https://www.thuancapital.com/ponzi-mo-h... 

Đây là chiêu trò được mình thấy sử dụng rất nhiều ở thị trường tài chính Việt Nam (kể cả crypto lẫn chứng khoán), nó đơn giản chỉ tập trung vào “Lòng tham” của con người và sự thật luôn cho thấy rằng điều này hiệu quả. 

Bitconnect bùng nổ ở việt nam năm 2017 là dẫn chứng dễ tìm nhất ở trên mạng.

Mẹo phòng tránh:

1. Cẩn thận với những dự án tiền điện tử khuyến khích bạn giới thiệu các nhà đầu tư mới để hưởng lợi nhuận lớn hơn.
2. ​Không bao giờ tin tưởng những dự án mà bạn được hứa hẹn trả lại số lợi nhuận cao một cách bất thường (khoảng vài chục phần trăm) chỉ trong một thời gian ngắn.

2. Malware Scams (Phần mềm độc hại)

Bạn có thể đọc kỹ hơn về nó ở đây: https://www.thuancapital.com/ransomware... 

Nếu nói một cách đơn giản theo suy nghĩ của mình thì việc mù công nghệ khi tham gia thị trường tiền điện tử là một cái tội. Nó sẽ gây thiệt hại đáng kể cho bạn. 

Mẹo phòng tránh:

1. Cập nhật chương trình diệt vi-rút thường xuyên để bảo vệ máy tính, điện thoại khỏi các phần mềm độc hại.
2. Không bao giờ tải xuống và cài đặt các ứng dụng, phần mềm trừ khi bạn chắc chắn 100% chúng đến từ một nhà cung cấp hợp pháp và có uy tín.Tuyệt đối không mở những tập tin đính kèm đáng ngờ.

3. Giả mạo trang web của sàn giao dịch

Đây là một dạng lừa đảo khá tinh vi và đòi hỏi nhiều yếu tố kỹ thuật cao ở trong đó. Nó khá phổ biến ở những năm 2018, khi các sàn giao dịch tiền điện tử nổi lên như nấm cùng cách quản lý lỏng lẻo làm cho cơ hội giả mạo các trang web này dễ dàng và dễ tiếp cận được với nhiều người. 

Bên dưới là ảnh của một trang web giả mạo sàn binance, nếu bạn không chú ý kỹ sẽ không thấy sự khác biệt nho nhỏ đó.

Mẹo phòng tránh:

1. Hãy kiểm tra cẩn thận những trang web sàn giao dịch tiền điện tử khi bạn đăng nhập vào.
2. Đánh dấu lại trang trong trình duyệt web của bạn để dễ dàng nhận ra khi vào lại ở lần tiếp theo. 

Bên trên chỉ là 3 phương thức lừa đảo phổ biến nhất và còn rất nhiều những phương pháp lừa đảo khác mà mình không kể tên ở đây, bạn có thể tham khảo thêm ở bài viết này để cập nhật cho mình những thông tin chi tiết hơn nhé: https://bitcoin.org/en/scams#blackmail 

Kết Luận

Hãy tự bảo vệ mình là điều mình muốn nói với bạn. 

Dối trá và lừa đảo – đó chính là mặt trái của cuộc sống vận động không ngừng. Thế giới đầy rẫy những kẻ luôn chực chờ móc tiền khỏi túi bạn. Hãy ghi nhớ những điều sau, để tránh khỏi tương lai tay trắng về không.

1. Tiền không tự dưng rơi vào mồm 

“You can’t cheat an honest man” – trung thực là thứ vũ khí hàng đầu chống lại sự dối trá. Lừa đảo sống được chính là nhờ vào lòng tham của bạn. Khi tiền đã che mờ mắt bạn, khi bạn đã quăng sự cảnh giác của mình ra ngoài cửa sổ, đó chính là lúc bạn sẽ trắng tay.

2. Bảo vệ thông tin cá nhân

Hãy chú ý điều này một cách cẩn thận, trong thị trường tiền điện tử “Khóa cá nhân” của bạn tượng trưng cho tài sản bạn có, nếu bạn để lộ nó, bạn đang đưa tài sản của mình cho người khác rồi đó. Và tất nhiên là tất cả các thông tin cá nhân khác của bạn cũng quan trọng, vì thế hãy cẩn thận hơn khi tham gia vào thị trường nhé. 

3. Từ chối mọi lời đề nghị khả nghi

Khi bạn nhận được một lời mời gọi đề nghị đầu tư, hay một ai đó nhắn tin đến bạn để đưa cho bạn một cơ hội thay đổi cuộc đời, hãy cẩn thận với những điều đó. Nó có thể là một cơ hội thực sự, nhưng với % cực kỳ lớn cho việc lừa đảo, liệu bạn có nên mạo hiểm tiền của mình?

4. Luôn cảnh giác

Một tay lừa đảo thường sẽ bỏ cuộc nếu bạn tỏ ra cảnh giác. Hãy hỏi càng nhiều càng tốt. Kiểm tra kỹ càng những văn bản, hợp đồng. Xác nhận địa chỉ, và hãy đảm bảo rằng đó không phải là địa chỉ ma. Kiểm tra biển số xe, giấy phép lái xe và chứng minh thư của tay lừa đảo. Nói với hắn rằng bạn cần vài ngày suy nghĩ về lời đề nghị này. Một tay lừa đảo thực thụ sẽ không bao giờ cho bạn thời gian suy nghĩ, và hắn luôn tỏ ra e ngại, thậm chí từ chối đưa ra bất cứ thông tin cá nhân nào.

5. Nếu bạn đã bị lừa?

Đừng e ngại, hãy lập tức liên lạc với nhà chức trách. Mô tả càng chi tiết càng tốt về vấn đề bạn gặp phải. Bạn có thể chẳng bao giờ lấy lại được số tiền của mình, hay bạn có thể gặp rắc rối với pháp luật, bạn có thể trông cực kỳ ngu ngốc và thảm hại trong mắt người khác – nhưng bạn đã giúp nhiều người khác tránh khỏi việc trở thành nạn nhân kế tiếp. Hãy tự hào về điều đó.

---

Vâng, mọi thứ đều có giá của nó, đôi khi chúng ta học được những bài học qua sai lầm của chính mình nhưng trong thị trường tiền điện tử việc bạn mắc sai lầm không khác nào cho đi những đồng tiền xương máu bản thân kiếm được cho người khác. 

Hãy hạn chế lòng tham của chính mình, tăng tính cảnh giác và học hỏi nhiều hơn nữa nhé.

Chào bạn và chúc bạn may mắn trên thị trường tiền điện tử.