Các thợ đào Bitcoin đang chuyển hướng sang AI như thế nào?

Nhưng chỉ sau đó không lâu, họ “tái sinh” với một bước ngoặt chiến lược từ mining thuần túy chuyển sang cung cấp hạ tầng cho AI. Bằng những hợp đồng hàng tỷ USD và hợp nhất với CoreWeave, Core Scientific là một trong những ví dụ điển hình cho việc các công ty đào Bitcoin dần hoà nhập mạnh mẽ vào làn sóng AI đang dâng trào mạnh mẽ trong những năm gần đây. 

Khi sự kiện halving diễn ra vào năm 2024, phần thưởng Bitcoin giảm một nửa xuống còn 3,125 BTC, khiến thu nhập thợ đào giảm xuống còn một nửa. Nhiều công ty khai thác gặp khó khăn trong việc duy trì biên lợi nhuận và bắt đầu tìm kiếm các nguồn doanh thu khác. Và không còn gì “khớp” hơn là bắt nhịp vào làn sống AI đang phát triển nhanh chóng.

Có thể nói, năm 2024 2025 chính là “ngã rẽ” quan trọng đối với các công ty đào Bitcoin. 

Họ không chỉ còn là “những cỗ máy tạo ra Bitcoin” mà đang dần biến thành “trung tâm năng lượng và tính toán toàn cầu”, nơi Bitcoin và AI cùng tồn tại trên cùng một hạ tầng.

Khi ngành AI bùng nổ, nhu cầu về GPU, hạ tầng lưu trữ và xử lý dữ liệu tăng chóng mặt. Đây lại chính là lĩnh vực mà các miner có nhiều lợi thế như sở hữu mặt bằng rộng, hợp đồng điện giá rẻ, hệ thống làm mát tối ưu cùng với kinh nghiệm vận hành trung tâm dữ liệu 24/7 trong nhiều năm qua. 

Vậy chúng ta hãy cùng tìm hiểu các thợ đào đã làm gì và chuyển đổi ra sao trong làn sóng này? 

Trò chơi của năng lượng 

Không có gì bí mật khi việc đào Bitcoin đòi hỏi một lượng điện khổng lồ, đây là một trong những chi phí lớn nhất khi tạo ra Bitcoin. 

Đây chính là điều đã thu hút sự chú ý của các công ty AI và điện toán đám mây. 

Hệ thống làm mát, hợp đồng năng lượng giá rẻ và cơ sở hạ tầng mạnh mẽ mà thợ đào Bitcoin đã dày công xây dựng trong nhiều năm qua giờ đã có thể phục vụ một ngành công nghiệp đang lên khác, đó là các mô hình AI, vốn cũng tiêu tốn tài nguyên về điện và cơ sở hạ tầng không kém. 

Việc có sẵn cơ sở hạ tầng cho việc đào Bitcoin này cho phép các thợ đào nhanh chóng cải tạo cơ sở vật chất, thường trong vòng chưa đầy một năm, so với thời gian nhiều năm cho việc xây dựng trung tâm dữ liệu truyền thống. Đây được xem là một lợi thế ban đầu giúp các thợ đào Bitcoin có thể dễ dàng đi vào làn sóng mới này. 

Nhưng trước khi đi vào “tại sao miner chuyển hướng sang AI”, cần làm rõ là họ đang chuyển đổi cái gì và chuyển đổi như thế nào?

Khi nói các miner “chuyển hướng sang AI”, tức là họ thay đổi cách dùng hạ tầng hiện có.

Trước đây, hệ thống của họ chủ yếu dùng ASIC những máy chuyên dụng chỉ để đào Bitcoin.

Máy đào Asic 

Giờ họ bổ sung thêm GPU/TPU loại phần cứng chuyên để xử lý trí tuệ nhân tạo (AI).

Như vậy, thay vì 100% điện năng và máy móc chạy để đào Bitcoin, một phần hạ tầng (điện rẻ, nhà máy, hệ thống làm mát, trung tâm dữ liệu) được tái sử dụng cho việc huấn luyện AI hoặc cho thuê sức mạnh tính toán.

Nói cách khác, họ không còn “chỉ đào coin” nữa, mà biến mình thành trung tâm dữ liệu lai (hybrid data center) vừa khai thác Bitcoin, vừa cung cấp dịch vụ AI.

Tại sao miners chuyển hướng sang AI?

Sự dịch chuyển từ “đào Bitcoin” sang “huấn luyện AI” không chỉ là một xu hướng tạm thời mà đang trở thành chiến lược sống còn của nhiều công ty khai thác. Dưới đây là những lý do chính, kèm ví dụ thực tế để bạn thấy rõ bức tranh hơn:

1. Lợi nhuận từ AI cao hơn nhiều lần so với mining

Theo CoinDesk, doanh thu từ trung tâm dữ liệu AI có thể gấp 20-25 lần so với đào Bitcoin trên cùng một lượng điện năng (tính trên mỗi kilowatt-giờ).

Lưu ý: “AI mang lại ~25x doanh thu trên điện năng” là trong điều kiện lý tưởng, và các yếu tố như chi phí điện, thời gian sử dụng GPU, chi phí vận hành… có thể làm con số thực tế thấp hơn nhiều.

Ví dụ:

Một miner dùng 1 MW điện để đào Bitcoin có thể thu về vài chục nghìn USD/tháng.

Nhưng nếu chuyển đổi hạ tầng đó để chạy GPU cluster phục vụ AI (huấn luyện mô hình, cho thuê sức mạnh tính toán), họ có thể thu về hàng trăm nghìn, thậm chí hàng triệu USD.

Chính vì thế, nhiều công ty như Core Scientific hay Hut 8 đang ưu tiên phân bổ phần lớn điện năng cho AI, thay vì dồn hết cho BTC mining.

Tìm hiểu thêm: Đào Bitcoin: Từ đam mê cá nhân đến nền công nghiệp toàn cầu

2. Tận dụng hạ tầng sẵn có

Các miner vốn đã sở hữu những lợi thế rất “đắt giá” để làm data center AI. 

Điện giá rẻ, hợp đồng dài hạn, nhiều miner có hợp đồng trực tiếp với công ty điện lực hoặc nhà máy thủy điện, giúp họ có mức giá rẻ hơn mặt bằng chung.

Hệ thống làm mát & mặt bằng rộng: vốn thiết kế để chứa hàng nghìn máy đào, nay có thể nâng cấp lại để có thể đặt các GPU cao cấp như H100, A100.

Kinh nghiệm vận hành 24/7: Các miner đã quen với việc đảm bảo hệ thống hoạt động liên tục ngày đêm, hạn chế tối đa sự cố làm gián đoạn. Họ có kinh nghiệm xử lý nhanh các lỗi phần cứng, duy trì nhiệt độ ổn định, và tối ưu môi trường vận hành. Những kỹ năng này cũng chính là điều cần thiết để chạy các cụm GPU phục vụ AI.

Ví dụ, Iris Energy (Úc) đã công bố dự án tận dụng luôn cơ sở hạ tầng đào Bitcoin sẵn có để triển khai trung tâm dữ liệu AI. Điều này giúp tiết kiệm chi phí khổng lồ so với việc xây data center AI từ con số 0.

3. Đa dạng hóa nguồn thu, giảm rủi ro

Nếu chỉ phụ thuộc vào giá Bitcoin, miner sẽ luôn đối mặt với chu kỳ tăng giảm khó lường. Khi BTC giảm sâu (như 2022), nhiều miner phải phá sản.

Chuyển hướng sang AI giúp họ vừa đào BTC, vừa cho thuê GPU cho AI, có thêm nguồn thu nhập.

Ngay cả khi giá BTC giảm, nhu cầu AI vẫn đang bùng nổ và hứa hẹn tăng trưởng dài hạn.

Báo cáo của KBV Research cho thấy: thị trường AI trong khai thác (AI in Mining) toàn cầu được dự báo sẽ đạt 435,94 tỷ đô la vào năm 2032, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) ~40,6%

Về mảng khai thác truyền thống (crypto mining), thị trường khai thác tiền điện tử toàn cầu (cryptocurrency mining) đang ở khoảng 2,2 tỷ USD trong 2024, và được dự báo tăng lên ~3,3 tỷ USD vào năm 2030 với mức CAGR ~6,9%. 

Với việc các nhà đầu tư đã nhìn thấy dấu hiệu lợi nhuận trong sự thay đổi này, xu hướng chung cho thấy tương lai sẽ là một sự chuyển đổi lớn sang AI. 

Mô hình hoạt động của miners khi “lấn sân” sang AI

Khi lấn sân sang lĩnh vực AI, thì thợ đào sẽ có các hướng sau:

1. Thay đổi phần cứng

Trước đây, các công ty đào Bitcoin chủ yếu sử dụng ASIC, loại máy được thiết kế chuyên biệt để giải thuật toán SHA-256 của Bitcoin. ASIC cực mạnh nhưng lại chỉ làm được một việc duy nhất là đào BTC.

Khi chuyển sang AI, các miner đầu tư hoặc thay thế bằng các GPU mà điển hình là NVIDIA H100, A100, phục vụ cho việc huấn luyện mô hình AI. 

2. Xây dựng trung tâm dữ liệu lai (hybrid)

Họ không bỏ hẳn Bitcoin mining, mà tạo ra mô hình lai:

Một phần vẫn đào BTC, đảm bảo nguồn thu từ Bitcoin, đặc biệt khi giá tăng.

Một phần chuyển sang dịch vụ AI, cho thuê GPU để huấn luyện AI, mô hình suy luận, hoặc xử lý dữ liệu lớn.

3. Cho thuê năng lực tính toán

Đây có thể là mảng tiềm năng nhất. Các miner có thể cho thuê GPU cluster dưới nhiều hình thức:

Startup AI: thay vì mua hạ tầng đắt đỏ, họ thuê GPU từ miner để huấn luyện mô hình.

Big Tech: các tập đoàn lớn thường cần mở rộng nhanh, nên sẵn sàng thuê thêm hạ tầng từ bên thứ ba.

Khách hàng B2B khác: từ các công ty game, công ty nghiên cứu y tế, cho đến các viện khoa học.

Ngoài ra, miners còn có thể tham gia vào AI Compute Marketplace, thị trường mở cho thuê sức mạnh xử lý (tương tự như một “Airbnb cho GPU”). Ví dụ, các nền tảng như Render Network hay Akash đang mở đường cho việc kết nối cung cầu GPU toàn cầu.

Ví dụ thực tế từ các công ty lớn

Trong bức tranh mới, chúng ta thấy nhiều công ty đào Bitcoin lớn đã nhanh chóng nắm bắt xu hướng AI để tái định vị mình. Điều thú vị là mỗi công ty chọn một cách tiếp cận khác nhau, nhưng đều xoay quanh ý tưởng: tận dụng hạ tầng mining sẵn có để biến thành trung tâm dữ liệu AI.

Riot Platforms và MARA Holdings, hai công ty hàng đầu trong ngành đào Bitcoin, đang lên kế hoạch chiến lược cho việc tích hợp AI trong khi vẫn duy trì trọng tâm vào khai thác Bitcoin.

Riot Platforms

Khám phá tiềm năng AI, Riot Platforms đã bắt đầu đánh giá tiềm năng chuyển đổi 600 megawatt tại cơ sở Corsicana, Texas, thành cơ sở hạ tầng điện toán hiệu năng cao (HPC). Mặc dù Riot vẫn chưa ký kết được các hợp đồng AI quan trọng, nhưng cơ sở Corsicana của họ có khả năng hỗ trợ tới 1 gigawatt sức mạnh tính toán, mang lại cho họ một lợi thế quyết định.

Công ty đào Bitcoin RIOT được JPMorgan và Citigroup đồng loạt nâng hạng do kỳ vọng lợi nhuận mới từ AI và dịch vụ điện toán đám mây, trong bối cảnh lợi nhuận khai thác bitcoin giảm.

JPMorgan: nâng từ neutral → overweight, giá cổ cổ phiếu mà họ dự đoán… pic.twitter.com/Z11818aCjC

— ThuanCapital (@ThuanCapital) September 28, 2025

Về mặt tài chính, Riot vẫn vững mạnh trong hoạt động kinh doanh chính, đã khai thác được 1.530 BTC và thu về 142,9 triệu đô la doanh thu khai thác trong quý đầu tiên năm 2025. Công ty cũng nắm giữ 19.225 BTC (tính đến ngày 17 tháng 7 năm 2025).

MARA Holdings

MARA sở hữu kho dự trữ Bitcoin lớn nhất trong số các công ty khai thác, với 50.000 BTC. MARA đã phát triển hệ thống làm mát bằng chất lỏng hai pha, gọi là MARA 2PIC700, nhằm tối ưu hóa hiệu năng trung tâm dữ liệu và giảm chi phí làm mát. 

Với thiết kế này, công ty nói rằng có thể tăng mật độ công suất 2-4 lần so với các giải pháp hiện có. 

Hệ thống cũng có thể vận hành trong điều kiện khắc nghiệt (nhiệt độ từ -20 °C đến +50 °C) và quản lý từ xa. 

Về lâu dài, công nghệ này không chỉ dùng cho khai thác Bitcoin, mà còn có thể áp dụng cho các ứng dụng AI/HPC/edge computing. 

Vào năm 2025, MARA thông báo mua 64% cổ phần của Exaion (một công ty con của EDF tại Pháp) với số vốn khoảng 168 triệu USD để mở rộng khả năng hạ tầng AI/máy tính hiệu năng cao. Exaion vốn đã có kinh nghiệm trong lĩnh vực hạ tầng đám mây, AI/HPC và hợp tác với các đối tác như Nvidia và Deloitte. 

Trong chiến lược “hybrid”, MARA nhấn mạnh việc tích hợp giữa khai thác Bitcoin và hoạt động AI để tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng. Ngoài ra, MARA cũng hợp tác với AlphaGeo, một công ty AI chuyên về phân tích không gian địa lý & dự báo rủi ro, để hỗ trợ việc lựa chọn vị trí và tối ưu chi phí vận hành các trung tâm dữ liệu. 

TeraWulf

TeraWulf chuyển hướng sang AI bằng cách họ đã ký thỏa thuận 200+ MW trong 10 năm với Fluidstack để cung cấp dịch vụ AI/HPC tại khuôn viên trung tâm dữ liệu Lake Mariner, New York.

Những hệ thống mới được làm mát bằng chất lỏng được xây dựng để đảm bảo các máy chủ GPU hoạt động ổn định. 

Công ty đào Bitcoin TeraWulf đang lên kế hoạch huy động khoảng 3 tỷ USD để xây dựng các trung tâm dữ liệu phục vụ AI và crypto. Morgan Stanley sẽ đứng ra quản lý đợt huy động này. Trong khi đó, Google cam kết hỗ trợ, bảo đảm một phần khoản vay trị giá 1,4… pic.twitter.com/MFsMMvFtH6

— ThuanCapital (@ThuanCapital) September 26, 2025

Sự dịch chuyển này tác động đến ngành đào Bitcoin như thế nào?

Sự dịch chuyển của các Bitcoin miners sang AI đang tạo ra cả cơ hội lẫn thách thức cho toàn bộ ngành. Đây không chỉ là một bước đi “chữa cháy” sau halving 2024, mà còn mở ra một hướng phát triển dài hạn.

Trước đây, lợi nhuận của miner gần như phụ thuộc 100% vào giá BTC. Nếu giá giảm mạnh hoặc halving xảy ra, nhiều công ty sẽ lâm vào tình trạng phá sản. 

Lĩnh vực AI data center mở ta, tạo ra thêm một nguồn thu bổ sung bên cạnh việc đào Bitcoin. 

Ngoài ra, câu chuyện “Crypto + AI” thu hút khá tốt dòng vốn từ các nhà đầu tư, giúp các công ty đào bitcoin có thể huy động thêm được số vốn cần thiết để phát triển. Việc miners chuyển sang AI giúp họ kể một câu chuyện mới với thị trường, không chỉ phụ thuộc vào crypto, mà còn tham gia vào ngành công nghiệp AI trị giá hàng trăm tỷ USD.

Điều này khiến các miner dễ dàng gọi vốn hơn, ví dụ như Core Scientific sau khi tuyên bố mở rộng sang AI đã nhanh chóng nhận được sự quan tâm mạnh mẽ từ các quỹ đầu tư.

Đây là chiến lược giảm thiểu rủi ro, biến các miner từ “công ty chu kỳ” thành một doanh nghiệp có dòng tiền ổn định quanh năm.

Nhưng liệu bức tranh có đầy hoa hồng thế không? 

Nếu AI đang là “miếng bánh béo bở”, thì tại sao các miner không bỏ hẳn Bitcoin để “all in” AI?

Thực tế, đây là hai mô hình kinh doanh khác nhau, mỗi mô hình đều có cơ hội và rủi ro riêng. Chính vì vậy, hầu hết các thợ đào hiện nay chỉ chuyển đổi một phần chứ chưa “all in” vào AI.

Vì đào bitcoin là một công việc mà họ đã có kinh nghiệm thực hiện trong nhiều năm, và nếu điện còn rẻ, giá bitcoin còn tăng trong dài hạn thì khả năng họ vẫn làm ra lợi nhuận. Việc Bitcoin halving mỗi 4 năm cũng là một sự kiện được biết trước, từ đó các doanh nghiệp đào bitcoin có thể tối ưu chi phí và vượt qua các giai đoạn này. 

Ngược lại, AI tuy lợi nhuận hấp dẫn, nhưng phụ thuộc vào khách hàng thuê GPU. Nếu khách hàng dừng hợp đồng, doanh thu có thể sụt mạnh và sự ổn định về hợp đồng trong một ngành công nghiệp AI vẫn đang là một dấu hỏi lớn trong tương lai. 

Muốn làm AI ở quy mô lớn, miners phải cạnh tranh trực tiếp với AWS, Google Cloud, Microsoft Azure. Đây là những ông lớn có vốn khủng, công nghệ tối ưu, và có sẵn các mối quan hệ với khách hàng. 

Miners chỉ có lợi thế sẵn về điện rẻ, mặt bằng rộng, hạ tầng làm mát, giúp họ dễ bước chân vào AI, nhưng nếu bỏ hẳn Bitcoin thì họ sẽ mất luôn lợi thế cốt lõi.

Và có một sự thật rằng đầu tư cho hạ tầng AI “không hề rẻ”. 

Các GPU cao cấp như NVIDIA A100 hoặc H100 có giá từ 10.000 đến 30.000 USD mỗi chiếc. 

GPU H100 của Nvidia 

Không giống như máy ASIC có thể hoạt động độc lập, chỉ cần cấp điện và mạng, các GPU phải được lắp trong hệ thống máy chủ với nhiều linh kiện đi kèm như CPU, RAM, mainboard và ổ cứng. Về làm mát, hệ thống đào Bitcoin bằng ASIC thường chỉ cần quạt công suất lớn và thông gió đơn giản, trong khi cụm GPU phục vụ AI lại đòi hỏi hệ thống làm mát bằng nước (liquid cooling hoặc chiller) phức tạp và tốn kém hơn nhiều.

Theo Thundersaid Energy, một trung tâm dữ liệu hỗ trợ AI có thể tốn hơn 2 lần chi phí so với trung tâm dữ liệu thông thường, chi phí có thể vượt 20 triệu USD/MW nếu cấu hình cao cấp (layer AI workloads).

Nên các minner phải đầu tư thêm rất nhiều để sở hữu các GPU cao cấp cùng hệ thống làm mát bằng chất lỏng, hạ tầng mạng tốc độ cao để tham gia vào việc huấn luyện AI một cách hiệu quả. 

Kết Luận

Xu hướng hiện tại của các công ty đào bitcoin đang coi AI là một phép thử. Nơi các công ty này sẽ tận dụng các nguồn lực sẵn có làm lợi thế ban đầu để chuyển hướng sang AI và tìm kiếm thêm một nguồn thu nhập bên cạnh việc đào Bitcoin vốn đã đang rất cạnh tranh, với hashrate ngày càng tăng cao. Các mô hình mới sẽ ra đời khi sự giao thoa giữa Crypto và AI dần rõ và chúng ta sẽ chứng kiến nhiều sự thay đổi trong tương lai gần đối với các thợ đào nói riêng và toàn ngành công nghiệp crypto nói chung khi tiếp xúc với làm sóng AI mạnh mẽ.